Όσα μας έμαθαν οι Άγγλοι της West Ham

Δεν θα υπερβάλλαμε αν λέγαμε ότι μέσα στο διήμερο σεμινάριο και τη διάλεξη έχουμε ξεπεράσει τις προσδοκίες μας, τόσο όσον αφορά στην ποιότητα και την ποσότητα των πληροφοριών όσο και ως προς το ενδιαφέρον των προπονητών, τους οποίους και ευχαριστώ. 

Θα ήταν παράλειψη να μην ευχαριστήσω το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας και προσωπικά τον κ. Νίκο Καρτακούλλη αλλά και την West Ham για την επιτυχή διοργάνωση.

Ας δούμε επιγραμματικά, τα σημαντικότερα στοιχεία απ’ όσα μας είπαν και δίδαξαν οι Michael Ward και Sam Taylor. 

- Σύμφωνα με το Elite Players Performance Plan (EPPP), που θεσπίστηκε στην Αγγλία για να βοηθήσει την ανάπτυξη ταλέντων, πρώτη προτεραιότητα είναι η επιμόρφωση και εκπαίδευση των προπονητών. 

- Οι Άγγλοι δουλεύουν εντατικά με παιδάκια από έξι χρόνων, με στόχο να ετοιμαστούν ποδοσφαιριστές που θα αγωνίζονται στις ομάδες και όχι απλά παίκτες που θα πουληθούν για να κλείσουν τρύπες στα ταμεία του συλλόγου.

- Στη West Ham θέλουν οι απόφοιτοι της ακαδημίας τους να παίζουν με τη φιλοσοφία του συλλόγου (play the West Ham way). Για παράδειγμα, οι ακαδημίες τους προπονούνται σε γήπεδα που έχουν το μίνιμουμ των επιτρεπτών διαστάσεων, ενώ άλλων ακαδημιών (πχ Arsenal) σε γήπεδα με το μάξιμουμ των διαστάσεων. Μέχρι τη σεζόν 2018-19 θέλουν το 20% των βασικών ποδοσφαιριστών να προέρχονται από τις ακαδημίες τους.

- Στόχος των ακαδημιών είναι να βγάλουν καλύτερους αλλά και πιο έτοιμους παίκτες. Αναγνωρίζουν ότι ο προπονητής και η ομάδα τελούν υπό μεγάλη πίεση αποτελέσματος, ο πρώτος για να εξασφαλίσει τη θέση του και ο σύλλογος για να διασφαλίσει τη θέση στη χρυσοφόρο Premier League, έτσι δεν θα ρισκάρουν με έναν ανέτοιμο ποδοσφαιριστή. Προς επίτευξη αυτού του στόχου, ένας νεαρός ενίοτε δίνεται δανεικός για να «ψηθεί».

- Υπάρχουν πολλοί τρόποι ν’ αναπτυχθεί ένα ταλέντο. Δόθηκε το παράδειγμα του Τζέιμς Τόπκινς που τον εντόπισαν οι σκάουτερ σε ηλικία 7 χρόνων και πέρασε από όλες τις ομάδες ακαδημιών μέχρι τους άνδρες. Αλλά και του Ρις Όξφορντ, έναν ψηλό σέντερ φορ που αποδέσμευσε η Tottenham, καθώς έκριναν πως δεν κάνει για επιθετικός. Εντάχθηκε στην West Ham και έγινε ένας εξαιρετικός κεντρικός αμυντικός. Στα 17 του είναι αρχηγός της Εθνικής Αγγλίας U19. 

- Εδώ αναφέρθηκε ότι ένας ποδοσφαιριστής είναι σημαντικό να δοκιμαστεί σε όλες τις θέσεις από την ακαδημία. Εδώ τέθηκε το παράδειγμα του Άσλεϊ Κόουλ που ξεκίνησε ως επιθετικός και εξελίχθηκε σε έναν από τους καλύτερους αριστερούς μπακ στον κόσμο. 

- Η επιλογή ποδοσφαιριστών (σκάουτινγκ) γίνεται με δύο τρόπους: είτε παρακολούθηση αγώνων grassroots, είτε κατόπιν δοκιμαστικού διάρκειας έξι εβδομάδων. Στις ηλικίες 9-11 τα παιδιά υπογράφουν μονοετές συμβόλαιο και 11-16 διετές.

- Επικεφαλής του σκάουτινγκ είναι ο υπεύθυνος Ακαδημίας, ενώ υπάρχουν άλλοι πέντε σκάουτερ, χωρισμένοι ανά ηλικία και άλλοι 60 κυνηγοί ταλέντων, 15 εκ των οποίων είναι κανονικά υπάλληλοι της ομάδας και πληρώνονται – συνήθως πρόκειται για πρώην ποδοσφαιριστές.

- Υπάρχει ένας χρυσός κανόνας στην Αγγλία που λέει πως ένας ποδοσφαιριστής πρέπει να δουλέψει 10.000 ποιοτικές ώρες από τα 6 μέχρι τα 18. Δουλεύουν καθημερινά, σε δίωρες και μετά τρίωρες προπονήσεις. 

- Στις ηλικίες 9-13 μια μέρα τη βδομάδα τα παιδιά δεν πάνε σχολείο και την περνάνε στο προπονητικό κέντρο, ενώ σε ηλικίες 14-16 το σχολείο είναι απέναντι από τις εγκαταστάσεις, ώστε καθημερινά τα παιδιά από τις 13:00 έως τις 16:00 είναι στο γήπεδο. Σε αυτές τις ηλικίες δουλεύουν 16 ώρες την εβδομάδα. 

- Υπάρχει  συνεργασία με σχολές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ώστε να διασφαλιστεί ότι αν κάποιος δεν υπογράψει  συμβόλαιο, θα συνεχίσει να μορφώνεται και θα βρει δουλειά.

- Επισημάνθηκε ότι οι γονείς πρέπει να μένουν σε απόσταση από τις προπονήσεις και τους αγώνες, έτσι χρησιμοποιείται γυαλί ή δίχτυ για να τους κρατάει μακριά. Δεν συζητούν με τους προπονητές, παρά μόνο στο τέλος της σεζόν, όταν θα αξιολογηθεί το παιδί τους.

- Η αξιολόγηση των παικτών γίνεται σε τέσσερις τομείς: Τεχνική, Τακτική, Επικοινωνία (social, όπως το λένε) και Φυσική Κατάσταση.

- Στην Τεχνική αξιολογούνται η υποδοχή της μπάλας, η δυνατότητα να την προφυλάξει και να την ασφαλίσει υπό πίεση, η πάσα και η ικανότητα να παίζει και με τα δύο πόδια. Πολλές φορές δοκιμάζουν να παίξουν 2v5 (δύο επιθετικοί, πέντε αμυντικοί), ώστε να εξελιχθούν τα παιδιά – το σύστημα αυτό χρησιμοποιεί η Barcelona.

- Στην Τακτική, δίνεται έμφαση στην άμυνα από τον τερματοφύλακα μέχρι τον πιο προωθημένο επιθετικό.

- H Επικοινωνία (social) καλλιεργείται όχι μόνο στον αγωνιστικό χώρο, αλλά και μέσα από ομαδικά γεύματα ή αναλύσεις αγώνων.

- Η Φυσική Κατάσταση δεν είναι πλέον μόνο δύναμη και αντοχή, αλλά και η γρήγορη αλλαγή κατεύθυνσης. 

- Από 9 χρόνων τα παιδιά δουλεύουν ατομικά τις αδυναμίες τους στη φυσική κατάσταση. 

- Η τεχνολογία έχει αλλάξει τα πάντα στον τρόπο δουλειάς. Για παράδειγμα, ένα παιδί 10 χρόνων μπορεί να εντοπίσει τα λάθη που έκανε στον αγώνα, μέσα από βίντεο. 

- Υπάρχει ο θεσμός του μέντορα, που μιλάει με τον ποδοσφαιριστή κάθε έξι εβδομάδες, συζητώντας διάφορα δεδομένα.

- Μέχρι τα 14 τα παιδιά παίζουν χωρίς βαθμολογία, ώστε να μην υπάρχει η πίεση του αποτελέσματος. Προκειμένου να αναπτυχθεί το αίσθημα της ανταγωνιστικότητας, συμμετέχουν σε τουρνουά. Σε αυτές τις ηλικίες αφήνουν τα παιδιά να κάνουν λάθη, διότι θεωρούν πως μέσα από τα λάθη βελτιώνονται» - αρκεί να μην κάνουν το ίδιο λάθος συνέχεια.

- Παιδιά που έχουν αργοπορημένη ανάπτυξη προπονούνται με μικρότερους ηλικιακά, ώστε να προστατευθούν, ενώ αντιστοίχως παιδιά με πρόωρη ανάπτυξη προπονούνται με μεγαλύτερους, προκειμένου να μην αποκομίζουν πλεονέκτημα λόγω της δύναμης αλλά να επικεντρωθούν στο ποδόσφαιρο.

- Σε κάθε ηλικιακή κατηγορία υπάρχουν 14-18 παίκτες στις αγωνιστικές ομάδες. Αναλόγως της ηλικίας σχηματίζονται μια ή δύο ομάδες. Μέχρι τα 10 παίζουν 6v6, μέχρι το 12 9v9 και από τα 13 και μετά 11v11.

- Στην Αγγλία υπάρχουν οι silent Sundays, οι μέρες δηλαδή στις οποίες δεν μιλάει κανένας στους ποδοσφαιριστές, ούτε προπονητής, αφήνοντάς τους ελεύθερους να παίξουν στο γήπεδο όπως ξέρουν. 

* Πρόεδρος Συνδέσμου Κύπριων Προπονητών Ποδοσφαίρου | [email protected]